Vodka-martini, shaken, not stirred. Hoe krijgt die mens dat binnen trouwens? Snelle wagens. Exotische reizen. Gokken met hoge inzet. Gevaarlijke vrouwen. Maar genoeg over mijn privéleven nu, laten we het eens over James Bond hebben. Met de komst van nieuwe film No Time to Die, die vanaf morgen in de bioscoop draait, leek het ons tijd voor een top-tien van de beste Bond-games. Hier zijn ze, van diegenen die er nog net mee door konden tot de absolute topper.
10. A View to a Kill (1985)
Het eindresultaat van de allereerste gelicentieerde Bond-videogame, uit 1985, was slechts marginaal leuk, maar het was wel een gedurfde onderneming om een mix van twee verschillende gameplaystijlen in een game te gooien voor de qua rekenkracht nog behoorlijk fletse computers van die tijd.
Het grootste stuk van de game was een tweedimensionale actie-adventure à la Impossible Mission, maar het interessantste was de beginsequentie, waarin je al rijdend door de straten van Parijs (weergegeven op een plattegrond) de parachute van stoute Bond-girl May Day moest achtervolgen.
9. 007 Racing (2000)
Toen ondergetekende 007 Racing reviewde in het geboortejaar van 9lives, toen hij nog jong en strak was, floepte hij een ambitieuze combatracer in zijn PlayStation, met een flinke garage aan wagens uit de Bond-films: het ging van de BMW Z3 uit GoldenEye tot de klassieke Aston Martin DB 5 uit de films met Sean Connery.
Maar het ging natuurlijk niet om een race waarin je als eerste de finish moest halen: je kon je wagen uitrusten met gadgets als boordmitrailleurs, raketwerpers en een oliespuiter, waarmee je tegenstanders van de baan moest rijden. Het idee leek een beetje op een mix tussen Need for Speed, Destruction Derby en Super Mario Kart. Wat een ontzettend coole game had kunnen opleveren, ware het niet dat 007 Racing lelijke graphics had en zich moeilijk liet besturen.
8. 007 Legends (2012)
De voorlopig allerlaatste Bond-game dateert dan weer uit 2012. 007 Legends was bedoeld om de vijftigste verjaardag van de filmfranchise te helpen vieren, met scènes uit films met de vijf klassieke Bond-acteurs (Sean Connery, George Lazenby, Roger Moore, Timothy Dalton, Pierce Brosnan) die in first person shooter-levels werden gegoten, en later een stukje Skyfall (de film die dat jaar in de zalen kwam) met Daniel Craig eraan toevoegde via dlc. Lekker ambitieus, maar ontwikkelaar Eurocom slaagde er niet in om deze best-of-compilatie ook van min of meer spannende levels te voorzien. Alleen de multiplayer was eventjes prettig, maar die servers liggen natuurlijk allang dicht.
7. The Spy Who Loved Me (1990)
Dit oudje uit 1990 was ook al een game-adaptatie waarin racen centraal stond: je mocht de Lotus Esprit in de gelijknamige film besturen, gezien vanuit een vogelperspectief. Die bak had natuurlijk de nodige Q-modificaties gekregen, waaronder een boordmitrailleur, wat het alvast een beetje spannender maakte. The Spy Who Loved Me leek eerder op een adaptatie van speelhallengame Spy Hunter, inclusief het stuk waarin je de wagen onder water rijdt en hem ombouwt toit speedboot.
Maar wie in die dagen een huiscomputer als de Commodore Amiga of een Atari ST in huis had, kreeg er een solide spelervaring mee gepresenteerd. De film waarop deze game is gebaseerd verscheen in 1977 in de cinema, met Roger Moore als Bond en Barbara Bach (mevrouw Ringo Starr, drummer van de Beatles) als Bond-girl. Maar ook met Richard Kiel als Jaws, de kolossale huurmoordenaar met de ijzeren tanden.
6. Nightfire (2002)
In de late nineties en de vroege Jaren 2000 had Electronic Arts de Bond-licentie in handen. Om er vervolgens verdraaid weinig van te bakken: het was in deze periode dat ondingen als onder meer GoldenEye: Rogue Agent kwamen, en de gamegigant zelfs de terugkeer van oer-Bond Sean Connery verpestte met het ondermaatse From Russia with Love, een game-adaptatie van de beste Bond-film uit de hele reeks. Maar Nightfire was wel ordentelijk: een prima first person shooter met de beeltenis van de op dat moment al in uittreding zijnde Pierce Brosnan als Bond.
Maar het was niet al schieten wat de klok sloeg in Nightfire: net als in de nummer één uit deze lijst (die ik nog eventjes voor mezelf houd, oké?), kon je bij de meeste levels kiezen of je de stille aanpak verkoos dan wel binnenviel met een ratelend machinegeweer, en er waren ook achtervolgingen met de auto. Nightfire bracht ook een paar van de memorabelste Bond-slechteriken uit de films terug, waaronder Goldfinger en Odd Job (uit de derde Bond-film met Sean Connery), Scaramanga en Nick Nack (uit The Man with the Golden Gun, met Roger Moore), en – jawel! – Jaws.
5. Live And Let Die (1989)
Het is niet makkelijk om de juiste gameplaymechanieken te kiezen voor een James Bond-game. De meeste games op deze pagina zijn first person shooters, en ook die quasi-standaardaanpak past eigenlijk helemaal niet bij de figuur. Wat moesten gameontwikkelaars dan in 1989 aanvangen met de licentie? Ze haalden gewoon de meest memorabele scène uit de film, en bouwden daar de hele game op. Voor Live and Let Die, een zeer late adaptatie van de eerste Bond-film met Roger Moore uit 1973, ging dus alle aandacht naar de speedbotenrace aan het einde van de prent. De makers klutsten daar echter elementen uit toenmalige topracers als Out Run, Buggy Boy en Roadblasters bij, waardoor het een voor zijn tijd uitstekende game werd.
4. Quantum of Solace (2008)
Toen Daniel Craig in 2006 aantrad als Bond in Casino Royale, kwam er géén game. De Bond-licentie voor videogames zat op dat moment ook in transit: bij Electronic Arts was ze afgelopen, erfconcurrent Activision nam het over. Maar er werd een kleine inhaalbeweging gemaakt toen Quantum of Solace in de zalen kwam, de tweede film met Craig in de hoofdrol.
Toen liet Activision wél een game maken, en die bevatte zelfs enkele scènes en elementen die in de productie de film Casino Royale op de montagevloer waren beland. De game was een productie van Treyarch, de studio achter de Black Ops-games, en dat merk je ook aan het resultaat: het was een prima first person shooter, met een rare gameplaytwist die uiteindelijk prima bleek te werken: tijdens sluip-takedowns en in situaties waarin je dekking zocht, werd er onmiddellijk overgeschakeld naar een third-person-standpunt, zodat je als speler ineens Daniel Craig in de hoek van je scherm te zien kreeg.
Het was ook een uitgesproken fysieke game: bij lijf-aan-lijfgevechten werden schedels ingebeukt en werd er nekje-krak gedaan dat het een lieve lust was.
3. The Stealth Affair (1990)
Deze heeft een beetje een rare voorgeschiedenis. Operation Stealth was aanvankelijk een point-and-clickadventure van Franse makelij die helemaal niks met James Bond te maken had, en het hoofdpersonage op de verpakking – felblond, met een wit kostuum aan – leek zelfs in de verste verte niet op de Bond-figuur zoals men die uit de cinema kende.
Het Amerikaanse spellenhuis Interplay kocht een licentie op James Bond aan om de release van de game in de Angelsaksische wereld wat kracht bij te zetten, en dat werkte prima: het genre van de game bleek prima te werken met het spionagethema. Vooral het gebruik van spionagegadgets als een hoogtechnologische armband en pen, een vast vormelement in de Bond-films, komt goed tot zijn recht.
2. Blood Stone (2010)
Het beste van het jaar 2010, wat videogames betreft dan toch, was in het voorjaar al geweest, met titels als Heavy Rain en Red Dead Redemption. Het game-aanbod dat in het najaar verscheen was eerder lauw, maar er zaten nog wel wat sympathieke kleinere producties tussen de meuk. Zoals deze Bond-game die niet gebaseerd was op een van de films, maar in plaats daarvan zelfs pretendeerde om een soort speelbare Bond-film op zich te zijn.
De Bond die je bestuurde in deze shooter was, na Quantum of Solace, opnieuw Daniel Craig, en die was alweer lijfelijk te zien tijdens het sluipen en in dekking. Craig sprak ook alle dialogen van de game in, net als Judi Dench (als 007’s baas M), het script van de game was van vaste Bond-scenarist Bruce Feirstein, en het Bond-meisje werd gespeeld door soulzangeres Joss Stone, die ook de speciaal voor de game gemaakte titelsong ‘I’ll Take it All’ zingt, op een arrangement van Eurythmics-oprichter Dave Stewart. En dan was de game nog een relatief plezier om te spelen ook, met zijn snelle opeenvolging van schiet- en rijsequenties.
1. GoldenEye 007 (1997)
Onze nummer één is natuurlijk een no-brainer. Een die er bijna nooit was gekomen. De film waarop de game was gebaseerd was namelijk allang in de zalen geweest, toen de Britse studio Rare (zij, ook, van Donkey Kong Country) besloot om na twee geaborteerde pogingen om sneller met een GoldenEye-game toch nog maar iets te doen met de licentie. De game kwam er uiteindelijk in 1997, twee jaar na de film, maar wàt voor eentje werd het.
Een first person shooter voor een console gericht op spelers die zich normaal gezien nooit onledig hielden met games van dat genre (de Nintendo64), met een snedigheid waarvan niemand had durven vermoeden dat ze überhaupt mogelijk was met een controller. Ook het ruimtelijk leveldesign was top: de architectuur van de levels voorzag er altijd in dat je als speler meerdere invalsroutes kon nemen, en die gaven ook de mogelijkheid om tenminste in het begin van ieder nieuw actietafereel een paar tegenstanders al sluipend neer te leggen.
In 2010 kwam nog een Wii-remake van de game uit, gevolgd door een Xbox 360- en PlayStation 3-editie een jaar later.